Wielu hodowców kwiatów stara się odtworzyć w swoich mieszkaniach prawdziwy tropikalny busz. W tym celu starają się znaleźć nietypowe rośliny egzotyczne. Jedną z takich roślin jest aphelander, kwiat o wyjątkowych, kolorowych liściach i jasnych kwiatach.
Aphelandra to roślina ozdobna i kwitnąca należąca do rodziny akantowatych. Pochodzi z tropikalnych regionów obu Ameryk. Nazwa ta tłumaczy się z języka greckiego jako „prosty człowiek”. Wynika to z faktu, że kwiat ma pojedyncze zagnieżdżone proste pylniki.
W swoim naturalnym środowisku Aphelander jest zielną byliną lub niewielkim krzewem (do 2 m wysokości), ale w warunkach domowych rzadko osiąga nawet 70 cm. Ma duże, ciemnozielone, zaokrąglone liście z lekko zaostrzonym końcem. Powierzchnia może być karbowana lub gładka, matowa lub błyszcząca. Szerokie białe, kremowe, brązowe lub srebrne żyłki, wzdłuż których występuje wzór prążkowy, wyróżniają się na bogatym tle blaszek liściowych.
Kwitnienie trwa długo, około dwóch miesięcy. Pierwsze kwiatostany pojawiają się wczesną wiosną i trwają do pierwszych dni zimy. Mogą one wyglądać jak kłos, stożek lub piramida. Kwiaty są niewielkie, dlatego ich efekt zawdzięczamy przylistkom. Kwiatostany są jaskrawo zabarwione, żółte, czerwone lub pomarańczowe i dość duże (do 15 cm).
Po kwitnieniu roślina tworzy kapsułę. Kapsułka składa się z dwóch części, z których każda zawiera dwa nasiona.
Popularne gatunki
W naturze występuje około 200 gatunków Aphelandry, ale tylko dwa z nich nadają się do uprawy w pomieszczeniach.
Aphelandra złota (Aphelandra aurantiaca) lub pomarańczowa
Aphelander Orange to nisko rosnący zimozielony krzew o grubych, soczystych, czerwonawych zdrewniałych pędach. Jego liście:
- gładka;
- około 25 cm długości;
- podłużny z ostrym zakończeniem;
- zielony ze srebrnym połyskiem;
- ułożone w odwrotnej kolejności.
Kwiatostany mają kształt kłosów, są czteropłatkowe i składają się z małych czerwonopomarańczowych pąków i bogatych zielonych przylistków. Osiągają wysokość 15 cm i nie pozostają na roślinie dłużej niż kilka tygodni.
Aphelandra squarrosa lub Aphelandra squarrosa
Aphelandra pompus jest zimozielonym, nisko rosnącym krzewem o mięsistych, glabularnych, czerwonawych pędach. Jego liście:
- gładka;
- o długości około 30 cm;
- eliptycznie owalny;
- Cętkowane – tło ciemnozielone, wzór białawo-srebrny;
- rozłogowe.
Kwiatostany są apikalne, tetraedryczne, kłosowate i zawierają żółte pąki z pomarańczowymi przylistkami. Pojawiają się na początku czerwca i pozostają na roślinie do listopada.
Następujące odmiany Aphelander Scuarrosa są szczególnie popularne wśród kwiaciarni:
- Luis – wyróżnia się zielonkawo-srebrzystymi lub żółtymi żyłkami, kanarkowo-żółtymi pąkami i ciemnożółtymi przylistkami z zielonym żyłkowaniem.
- Leopold to odmiana o jaskrawo pomarańczowych kwiatostanach.
- Dania – Charakteryzuje się ciemnozielonymi blaszkami liściowymi z bladymi żyłkami i żółtymi kwiatostanami.
Najczęstszym gatunkiem spotykanym w kwiaciarniach jest piskorz aphelandzki lub jego podgatunek, gdyż aphelandzki złoty jest trudny do kupienia.
Sadzenie i pielęgnacja
Aphelandra jest uważana za roślinę kapryśną, ale to nie do końca prawda; wystarczy zapewnić jej naturalne środowisko i nie będzie problemów.
Sadzenie i przesadzanie
Wymaga lekkiej, luźnej gleby. Możesz go wykorzystać do sadzenia:
- Gleba uniwersalna z torfem i drobnym perlitem w stosunku 6:3:2;
- ziemia darniowa z torfem i piaskiem rzecznym w proporcji 2:1:1;
- torf, ziemię liściową i piasek w równych częściach.
Donica powinna być wysoka i ciężka, a każda kolejna donica powinna być o 5-7 cm większa od poprzedniej. Preferowanym materiałem jest nieszkliwiona ceramika. Otwory odpływowe to konieczność.
Zalecane jest przesadzanie:
- zaraz po zakupie zakładu;
- raz w roku dla młodych krzewów;
- co 2-3 lata dla dorosłych roślin.
Najlepiej zrobić to wczesną wiosną. Przed tym należy zdezynfekować podłoże (poprzez zagotowanie wody lub upieczenie w piekarniku) i obficie podlać Aphelandrę, aby ułatwić jej wyjęcie z dotychczasowego pojemnika.
Zabieg sadzenia (przesadzania):
- Odsącz na dnie garnka; powinien zajmować około 1/3 objętości.
- Wypełnij doniczkę 3-4 cm warstwą ziemi doniczkowej.
- Usuń roślinę ze starej doniczki.
- Umyj korzenie i sprawdź, czy nie są uszkodzone. Jeśli zostaną znalezione, należy je przyciąć, spłukać wodą i potraktować proszkiem z węgla aktywnego.
- Umieść roślinę w pojemniku i wyprostuj korzenie, aby się nie zaginały.
- Podłoże wypełniaj partiami, delikatnie ubijając je w trakcie.
- Ściółkować kamyczkami, keramzytem lub sphagnum.
- Obficie podlać.
Jeśli część korzeni została usunięta, natychmiast po posadzeniu zaleca się zastosowanie roztworu „Kornevin” do gleby. Zabieg należy powtórzyć po 14 dniach.
Lokalizacja i światło
Aphelandra potrzebuje jasnego, rozproszonego światła, dlatego najlepsze jest dla niej stanowisko:
- jesienią i zimą: okna wychodzące na południe;
- Wiosną i latem – na zachód lub wschód.
Kwiat powinien być chroniony przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych – zranią one liście. W cieplejszych miesiącach roślinę można wynieść na zewnątrz, ale należy ją chronić przed wiatrami, przeciągami, opadami i słońcem.
W chłodniejszych porach roku upewnij się, że afelandra otrzymuje wystarczającą ilość światła. W tym czasie potrzebuje ponad 8 godzin światła dziennego. Jeśli nie można tego osiągnąć w sposób naturalny, zaleca się stosowanie fitolamp.
Temperatura
Aphelandra pochodzi z tropików i dlatego preferuje ciepło. Dobrze rośnie w warunkach pokojowych w temperaturze 20-25˚C. Jednak w czasie zimy krzew będzie potrzebował ochłodzenia, dlatego warto zmniejszyć temperaturę do 16˚C.
Podlewanie i wilgotność
Roślina wymaga regularnego podlewania miękką wodą, najlepiej roztopioną, odparowaną, przegotowaną lub filtrowaną. Gleba powinna być stale wilgotna w ciepłej porze roku, a w zimnej porze roku należy pozwolić jej wyschnąć.
Niezależnie od pory roku, nadmierne podlewanie nie wchodzi w grę. Wskazane jest również zapobieganie stagnacji płynów w tacy ociekowej, ponieważ może to prowadzić do gnicia. Podczas podlewania nie należy dopuszczać do kontaktu wody z liśćmi.
Wilgotność w pomieszczeniu powinna być wysoka. Aby stworzyć odpowiednie warunki, należy zastosować nawilżacz powietrza, regularnie zraszać rośliny lub umieścić je w kuwecie z wilgotną keramzytem, kamykami lub sphagnum. Opryskiwanie zaleca się dwa razy dziennie w lecie i dwa razy w tygodniu w zimie.
Nawożenie
Aphelandra wymaga systematycznego nawożenia od wczesnej wiosny do końca kwitnienia. Należy stosować nawozy wieloskładnikowe. Podczas aktywnego wzrostu należy stosować mieszankę dla liściastych roślin pokojowych, a dla roślin kwitnących po okresie kwitnienia. Częstotliwość stosowania to 2-3 razy w miesiącu.
Przycinanie i przycinanie
Krzew jest rośliną szybko rosnącą, dlatego należy go przycinać, aby zachować jego przycięty kształt. Najlepszym czasem na to jest wczesna wiosna. W tym czasie należy odciąć około 50% długości łodygi.
Po ścięciu ważne jest, aby kwiat był przechowywany w wysokiej wilgotności, a najlepiej w warunkach szklarniowych. W tym celu można nałożyć na aphelander torbę.
Aby uformować krzaczastą roślinę, trzeba będzie również przycinać pędy. Należy to zrobić przed rozpoczęciem fazy aktywnego wzrostu.
Możliwe trudności
Sok z Aphelandera jest trujący, dlatego rzadko jest atakowany przez choroby i szkodniki. Jednak przy niewłaściwej pielęgnacji nadal mogą pojawiać się problemy, ponieważ odporność jest obniżona.
Łatwo stwierdzić, czy kwiat nie jest odpowiednio pielęgnowany po zewnętrznych oznakach:
- Usychanie końcówek liści – zbyt wysoka temperatura i niska wilgotność;
- Opóźnione kwitnienie – słabe światło lub brak składników odżywczych;
- Opadanie lub opadanie liści – niewłaściwe podlewanie (stosowanie twardej, zimnej wody, wysychanie gleby) lub wystawienie na bezpośrednie działanie promieni słonecznych;
- pleśń, przebarwienia i ogólne więdnięcie – zastój wody w doniczce, porażenie grzybami.
Świerzb, mączniak i mszyce to główne zagrożenia dla kwiatów.
| Szkodnik | Objawy zarażenia | Prewencja | Środki kontroli |
| Świerzb | Drobne brązowe płytki i lepki nalot, opadanie liści | Utrzymanie warunków, profilaktyczne przeglądy, przecieranie liści wilgotną szmatką | Leczenie preparatami Actellic lub Fytoverm |
| mączniak rzekomy | szarobiałe plamiste zakażenie | Mechaniczne usuwanie owadów za pomocą szmatki nasączonej wodą z mydłem, zabieg insektycydowy (preparatem Actellic lub Fitoverm) | |
| Mszyce | Deformacja i wysychanie liści, kolonie owadów | Opryskiwanie Akarinem, Iskrą Bio lub silnie pachnącymi naparami roślinnymi |
Propagacja
Do rozmnażania aphelandry można używać nasion i sadzonek.
Rozmnażanie przez nasiona
Nasiona wysiewa się do gleby składającej się z piasku i ziemi liściowej w stosunku 4:1 w lutym i marcu. Dla prawidłowego rozwoju powinny być przechowywane w temperaturze ok. 20-22˚C i ewentualnie niedogrzane. Do ich uprawy najlepsza jest mini szklarnia.
Po wzejściu siewek należy je zebrać do nowych pojemników z równymi proporcjami ziemi liściowej, ziemi pod sodę i piasku. Przy odpowiedniej pielęgnacji kwitnienie jest prawdopodobne w pierwszym roku życia.
Rozmnażanie przez sadzonki
Prostszą metodą jest rozmnażanie wegetatywne. Do zbioru pędów wybieraj roczne dojrzałe pędy z 2-3 liśćmi. Należy je ciąć w marcu-maju lub w grudniu-styczniu. Sadzonki powinny mieć długość 13-15 cm.
- Sadzonki potraktować stymulatorem wzrostu: Atlet, heteroauxin, Baikal EM-1, Kornievin itp.
- Ukorzeniać w wilgotnym torfie lub piasku.
- Stwórz warunki szklarniowe, najlepiej stosując niższe ogrzewanie.
- Przechowywać w temperaturze 20-25˚C, regularnie nawilżać za pomocą spryskiwacza, wietrzyć.
Młode rośliny potrzebują ok. 1-2 miesięcy na ukorzenienie się. Następnie należy je przesadzić do trwałych doniczek.
Dzięki jasnym, długotrwałym kwiatom i efektownym liściom Aphelander będzie cieszyć się uprawą przez cały rok. Najważniejsze jest stworzenie tropikalnej piękności odpowiednich warunków, dzięki którym będzie bezpieczna od chorób i szkodników, a pielęgnacja będzie ograniczona do minimum.
