Tigridia to delikatnie kwitnąca roślina z rodziny cebulowych o dużych jasnych pąkach. Zachwyca pięknem i różnorodnością odcieni. Roślina kwitnąca typu daylily, która kwitnie tylko raz. W przypadku uprawy grupowej czas kwitnienia znacznie się wydłuża. Kurtyny z dwóch lub więcej tuzinów roślin będą cieszyć swoimi kwiatami jeszcze przez 2-4 tygodnie. Z każdej cebulki wyłania się łodyga kwiatowa z kilkoma pąkami, które rozkwitają stopniowo, jeden po drugim. Kwitnienie rozpoczyna się późnym latem i w zależności od klimatu, stanowiska i terminu sadzenia może trwać do późnej jesieni.
Podpowiedź!
W rodzimej dla rośliny Ameryce Północnej bulwy tigridii były wykorzystywane jako pokarm ze względu na dużą zawartość skrobi.
Kwiaty osiągają wysokość od 30 do 70 cm, a ich liście są ostro zakończone, mieczowate, karbowane. Rozeta z liśćmi zaczyna się bezpośrednio przy powierzchni ziemi, rozwijając się w kształt wachlarza w miarę wzrostu. Szypułka składa się z trzech dużych płatków zewnętrznych i trzech małych wewnętrznych. Wnętrze ma kolor podobny do zewnętrznych płatków, ale z wieloma kontrastowymi plamkami. Ogrodników przyciąga niezwykły kształt i kolorystyka kwiatów. Kwiatostany w kształcie ząbków, od których pochodzi nazwa rośliny, występują w różnych formach. W zależności od odmiany i pielęgnacji, kwiaty mają średnicę od 8 do 16 cm.
Uwaga!
Wbrew błędnemu przekonaniu, że egzotyczne uprawy kwiatowe wymagają specjalnej opieki i warunków, Tigridia wcale nie jest niewymagająca i bezpretensjonalna.
Po zapyleniu wewnątrz kwiatu tworzy się trzykomorowy pęcherzyk – wydłużony zalążek. Nasiona są liczne, ciemno zabarwione, płaskie i wydłużone. Stosuje się je do uprawy sadzonek, a nie wysiewa na zewnątrz, bo kwiaty po prostu nie mają czasu się uformować i zakwitnąć. Po pełnym procesie dojrzewania stara cebulka zamiera, a wokół niej tworzy się gniazdo młodych „córek” – cebulek. Liczba ta waha się, w zależności od stanu i pielęgnacji rośliny, od 4 do 8.
Popularne odmiany
Kwitnąca roślina, choć bezpretensjonalna, nie jest popularna wśród domowych ogrodników. Obecnie na świecie istnieje ponad pięćdziesiąt odmian Tigridii. Kolorowe kompozycje kwiatowe są z powodzeniem wykorzystywane przez projektantów krajobrazu. Większość odmian rośnie w gorących krajach tropikalnych. Kilka odmian jest zaadaptowanych i z powodzeniem uprawianych w naszym kraju:
- „Tigridia Peacock”;
- „Alba”;
- „Carminea”;
- „Lilacea”;
- „Rosalind”;
- ’Aurea’.
Częste są również odmiany Tigridia tubularna, szachownica, multiflorum. Kwiaty wykorzystywane do dekoracji działek i kwietników sadzi się w grupach po jednej lub kilka odmian jednocześnie.
Tigridia są z powodzeniem krzyżowane, dzięki czemu powstają nowe, egzotyczne i kolorowe kwiaty.
Tigridia: sadzenie i pielęgnacja
Zasady sadzenia
Kwitnąca roślina preferuje luźne, obojętne gleby. Roślinę należy sadzić w gniazdach po 4-5 sztuk, usuwając uszkodzone, suche i z widocznymi oznakami choroby. Dla prawidłowego wzrostu i kwitnienia istnieją pewne wymagania, które muszą być spełnione:
- w miejscu o wystarczającym nasłonecznieniu;
- Krucha, żyzna gleba;
- nie ma przeciągów.
Pomocy!
Dodaj do gleby trociny, torf lub humus, aby poprawić strukturę gleby i drenaż.
Kwiaty sadzone są przez cebulki i wysiewane przez nasiona. Biorąc pod uwagę, że kultura jest dość ciepłolubna, praca zaczyna się wraz z nadejściem ciepłej pogody, gdy gleba nagrzewa się do 8-10 stopni, nie wcześniej niż pod koniec wiosny – początek lata. Sadzenie tigridii w otwartym gruncie z nasion odbywa się najczęściej przez kiełkowanie. Nasiona należy wysiewać do odżywczej mieszanki glebowej z piasku, torfu i ziemi darniowej z wyprzedzeniem, nawet w czasie zimy. Nie należy podawać więcej składników odżywczych niż jest to konieczne, aby siewki nie rozprostowały się. W maju-czerwcu zahartowane sadzonki można przenieść na miejsce stałe.
Wskazówka!
Dobrym pomysłem jest związanie łodyg, aby zapobiec ich łamaniu się pod wpływem warunków atmosferycznych.
W zależności od warunków regionalnych, cebulki należy sadzić na zewnątrz od końca kwietnia do czerwca. Przygotuj wcześniej nasiona. Namoczyć cebulki w roztworze zawierającym środek pobudzający wzrost i zapobiegający chorobom. Podczas sadzenia należy przestrzegać pewnych wymogów.
- W zależności od wielkości cebulek, wkopać je głęboko w glebę. Mniejsze cebulki 5 cm, większe do 10 cm głębokości.
- Rzędy powinny być rozstawione w odległości co najmniej 15-20 cm.
- Odległość między roślinami nie powinna być mniejsza niż 15 cm.
- Po posadzeniu roślin, ściółkuj powierzchnię gleby, aby zatrzymać wilgoć.
Aby przyspieszyć wzrost, umieść cebulki w ciepłym miejscu do pieczenia. W tym celu umieszcza się je w płytkich pojemnikach z mieszanką torfu z piaskiem i regularnie podlewa. Wskazane jest zapewnienie otworów odwadniających, aby nadmiar wilgoci nie gromadził się i nie powodował gnicia.
Wskazówka!
Umieszczając rośliny w otwartym gruncie, należy wcześniej upewnić się, że w otworach do sadzenia znajduje się warstwa drenażowa. Użyj do tego drobnego pokruszonego kamienia i potłuczonych cegieł.
W regionach północnych praktykowana jest również metoda sadzenia w doniczkach.
- Gniazda cebulowe umieszczamy w doniczkach o wysokości co najmniej 15 cm. i żyznym składzie gleby.
- Po pojawieniu się pierwszych pędów zasilamy kwiat nawozem mineralnym.
- Sadzić z doniczką w ziemi, gdy pogoda jest stale ciepła i nie ma zagrożenia przymrozkami.
- Dla dodatkowego ocieplenia, na dnie dołka należy umieścić mieszankę końskiego obornika i liści.
Przed mrozem, jesienią, należy przenieść doniczki do ciepłego pomieszczenia z dodatkowym oświetleniem i kontynuować podlewanie przez kolejne 1-2 miesiące, aż gniazdo cebulowe będzie w pełni dojrzałe. Można je przechowywać bezpośrednio w donicach, przycinając zieloną masę i umieszczając na zimę w piwnicy lub na ocieplonej loggii.
Jeśli kwiaty kwitną w połowie lata, nasiona mają czas na całkowite dojrzenie. Zbiera się je i suszy razem ze strąkiem nasiennym. Z nasion uzyskuje się sadzonki. Wstępnie potraktuj je manganem i środkiem stymulującym wzrost i wysiej w skrzynkach lub specjalnych pojemnikach w szklarniach, cieplarniach lub po prostu na parapetach. Gleba powinna być luźna i żyzna. Przed posadzeniem w gruncie sadzonki należy zahartować. W tym celu należy obniżyć temperaturę lub wystawić sadzonki na dzień na zewnątrz lub na nieogrzewany balkon.
Pielęgnacja i podlewanie
Przy uprawie tigridii należy regularnie podlewać teren, obliczając ilość wody tak, aby gleba wsiąkła na głębokość kłączy. W czasie upałów zaleca się codzienne podlewanie. Woda na liściach i kwiatach może spowodować oparzenia.
Nawozić dwukrotnie w ciągu sezonu wegetacyjnego: po wzejściu roślin i w czasie tworzenia się pąków. Skuteczne są nawozy wieloskładnikowe. Osłabione kwiaty można też nawozić fosforanem nitroamonowym.
Wskazówka:
W przypadku dużych cebul zaleca się usunięcie zwiędłych kwiatów z łodygi, aby zapobiec tworzeniu się strąka z nasionami.
Istnieją tylko 2 wymagania dotyczące pielęgnacji tigridii jesienią: ograniczenie podlewania i usunięcie części nadziemnych po kwitnieniu. Należy to zrobić odpowiednio wcześnie, przed nastaniem mrozów.
Wskazówka:
Aby uzyskać wysokiej jakości i duże nasiona, należy usunąć beleczki, pozostawiając tylko największe, nie więcej niż 2-3 na łodydze.
Nie są wymagane żadne dalsze prace związane z uprawą. Okresowo usuwaj chwasty i sprawdzaj stan roślin na kwitnącej działce. Mulczowanie ochroni glebę przed wysychaniem i promieniami słonecznymi.
Choroby i szkodniki
Tigridia jest dość mało wymagającą rośliną, ale choroby mogą być spowodowane kilkoma czynnikami:
- Nadmierne podlewanie;
- złe warunki pogodowe;
- słaba jakość gleby;
- niewłaściwa pielęgnacja.
Aby zapobiec ryzyku wystąpienia choroby, konieczne jest przestrzeganie praktyk agronomicznych i środków zapobiegawczych. Bulwy przed przechowywaniem i sadzeniem traktuje się fungicydami i traktuje związkami przeciwgrzybicznymi.
Skutecznym i popularnym środkiem ludowym jest napar z gorczycy. Dodaj 10-15 g sproszkowanej musztardy do 10 litrów wody i infuzuj przez 24 godziny. Zarażone cebulki należy zutylizować.
Najczęstsze choroby tigridii to:
- Mozaika tytoniowa. Nieuleczalna choroba wirusowa. Objawy charakterystyczne: pojawienie się jasnych, kolorowych plam na liściach, zdeformowane owoce i łodygi, zahamowany wzrost. W celach profilaktycznych zaleca się stosowanie zdrowego materiału roślinnego, manipulację, dezynfekcję narzędzi ogrodniczych i cebulek.
- Rdza. Choroba grzybowa pojawia się jako jasnopomarańczowe plamy na powierzchni liści i części łodygi. Na porażone rośliny stosuje się preparaty Topaz, Vectra, Kuproksat, Strobi, Flutrivit.
- Parsha. Grzybem dotknięta jest cała roślina. Pojawiają się liczne czarne plamy. Kuproksat”, „Fitosporin-M” są stosowane w celach profilaktycznych.
- Rot. W celu zapobiegania opryskuje się grządki preparatami zawierającymi miedź.
Do szkodników należą m.in. ćmy, motyle kapuściane, ślimaki i chrząszcze majowe. W ramach profilaktyki opryskuje się rośliny specjalnymi preparatami, stosuje się pestycydy i zastawia pułapki. Popiół drzewny może być skutecznie wykorzystywany. Posypuje się nim glebę wokół kwiatów, aby zniechęcić szkodniki i jednocześnie nasycić glebę składnikami odżywczymi.
Wykopywanie i przechowywanie Tigridii
Wykopanie bulw korzeniowych jest koniecznością. Ciepłolubne cebulki po prostu zginą w czasie zimowych mrozów, gdy ziemia zamarznie. Zbiory rozpoczną się w różnym czasie, w zależności od warunków klimatycznych regionu. W regionach północnych kłącza wykopuje się w okresie od sierpnia do września. W cieplejszym klimacie kłącza zbiera się we wrześniu i październiku. Niektórzy doświadczeni hodowcy pozostawiają rośliny w ziemi, aby przezimowały. Metoda ta nadaje się do stosowania tylko w regionach o łagodnych zimach. Miejsce to powinno być wstępnie zaizolowane folią, torfem i włókniną.
Aby zachować cebulki tigridii, należy je przygotować:
- Wykopać delikatnie, oczyścić z resztek ziemi.
- Przycinamy korzenie sekatorem, skracamy kikuty.
- Cebulki i potomstwo umyć w bieżącej wodzie, potraktować preparatem Intavir i manganem.
- Suszyć cienką warstwą w suchym, ciemnym miejscu przez miesiąc.
Rada:
Ustalić, czy nasiona są gotowe do długotrwałego przechowywania, próbując oddzielić starą cebulkę.
Istnieje kilka sposobów naprzechowywanie tigridii w zimie:
- W pojemnikach w suchym torfie lub piasku, w temperaturze 5-8 stopni w suchej piwnicy lub spiżarni.
- W siatkach kapronowych lub pończochach zawieszonych na belkach.
- W kartonach i łupinach cebuli – w piwnicy o stabilnej temperaturze 5-8 stopni.
- W papierowych torebkach w komorach warzywnych lodówki, zawiniętych wcześniej w papier.
- Na ocieplonej loggii – w kartonach, dodatkowo ocieplonych kocem lub szmatą.
Przed suszeniem i przechowywaniem cebulek można potraktować je Fondazolem lub naparem z czosnku. W tym celu należy zaparzyć 500g obranych goździków w 1 litrze wody przez 3-5 dni. Przetworzone kłącza powinny być wysuszone przed przechowywaniem. Upewnij się, że w pomieszczeniu nie ma nadmiernej wilgotności.
Jeśli to możliwe, należy sprawdzić cebulki i usunąć wszelkie gnijące lub suche cebulki. W przypadku dużej wilgotności powietrza nasiona powinny być suszone w pomieszczeniach. Oddziel kłącza wiosną, na tydzień przed planowanym sadzeniem, aby miejsca złamania miały czas na wyschnięcie. Należy je potraktować Fondazolem i popiołem drzewnym co najmniej 3-5 dni przed sadzeniem.